संस्कृत धातुरूप (Sanskrit Root Words)
संस्कृत धातुरूप (Sanskrit Root Words)
पठ्
धातु (root-word)
पठति पठतः पठन्ति
पठसि पठथः पठथ
पठामि पठावः पठामः
धातुरूप (words)
वन्द् = to salute
नम् = to salute
नमति
नमसि
नमामि
वन्द्
There are two kinds of dhatus in Sanskrit.
The forms of each kind is different.
पठ् + अ + ति = पठति
वन्द् + अ + ते = वन्दते
1. परस्मैपदी धातु
2. आत्मनेपदी धातु
ति
ते
नम्
नमति
वन्द्
वन्दते
कम्प् = to shake
वृक्षः कम्पते।
सः भाषते।
सः वदति।
पठति
पठसि
पठामि
वन्दते
वन्दसे = You salute
वन्दे = I salute
नमति
नमसि = You salute
नमामि
मातरम् = to mother (द्वितीयाविभक्तिः)
अहं मातरं नमामि।
अहं मातरं वन्दे।
I salute to mother.
वन्दे मातरम्।
अहं मातरं वन्दे।
वन्दे = I salute
मातरम् = to mother
I salute to mother.
अहं सेवे।
I serve.
अहं शङ्के।
I doubt.
अहं भाषे।
I speak.
अहं सहे।
I bear.
अहं वन्दे।
वन्द् + ए = वन्दे
नम् + आमि = नमामि
त्वं शोभसे।
You look good.
अहं शोभे।
सः शोभते।
सः भाषते।
सा भाषते।
त्वं भाषसे।
अहं भाषे।
ते
से
ए
ति
सि
आमि
वन्दते वन्दन्ते
वन्दसे वन्दध्वे
वन्दे वन्दामहे
वन्दध्वे = You all salute
वन्दामहे = We all salute.
पठति पठन्ति
पठसि पठथ
पठामि पठामः
वयं कम्पामहे।
यूयं कम्पध्वे।
वयं सेवामहे।
यूयं सेवध्वे।
त्वं लज्जसे।
यूयं लज्जध्वे।
अहं लज्जे।
वयं लज्जामहे।
सः लज्जते।
सा लज्जते।
ते लज्जन्ते।
ताः लज्जन्ते।
ते अन्ते
से ध्वे
ए आमहे
ति अन्ति
सि थ
आमि आमः
१. परस्मैपदी
२. अात्मनेपदी
३. उभयपदी
पठति
गच्छति
वन्दते
भाषते
पच् = to cook
पचति = He/She/It cooks
पचसि = You cook
पचामि = I cook
पचते = He/She/It cooks
पचसे = You cook
पचे = I cook
Some verbs (dhatu) only follow ति form.
Some dhatu follow only ते form.
But some dhatu follow both ति and ते forms.
----------------------------
टिप्पणियाँ
एक टिप्पणी भेजें